Ruimte terug geven

Het Tijdschrift Positieve Psychologie schrijft ieder kwartaal over interessante onderwerpen. In de november ’22 uitgave is het thema Spelen & Verwonderen. Niet alleen voor kinderen, ook voor volwassenen is dit essentieel om gelukkig en gezond te blijven. Het is belangrijk voor ontspanning, maar bijvoorbeeld ook voor zelfontplooiing. Door de benodigde kostenefficiëntie worden de restruimtes in woningen en steden die dit mede mogelijk maken steeds meer wegbezuinigd.

Pim schreef voor het Tijdschrift voor Positieve Psychologie een pleidooi om ook in vastgoed ruimte te behouden (of terug te geven) voor spelen, aanrommelen, verwonderen.

Goed toeven

Waarschijnlijk kunnen we ons allemaal nog wel die plekken uit onze jeugd herinneren waar we graag kwamen. Waar je lekker kon spelen, waar niet te veel toezicht was, waar je kon ontdekken. Die veelal ongeplande stukjes stad, juist daar was het goed toeven. In die schemerzones van je woonomgeving kon je je uren vermaken, spelen, ontdekken, avonturen beleven. Daar voelden we ons vaak in ons element (Hamers, 2006).

Gebruikersproducten

Tegenwoordig laten we in de stedenbouw weinig ruimte meer over voor dat soort schemerzones. Alles moet worden benut, elke meter moet een functie hebben. Dat is jammer, want daar gaat veel verloren aan mogelijkheden voor ontspanning, maar ook voor zelfontplooiing.

Onze drang tot efficiëntie met al zijn ogenschijnlijke financiële voordelen heeft veel concrete nadelen. Waar gebouwen van oudsher gebruiksmiddelen of gebruikersproducten waren, worden zij langzamerhand omgevormd tot vastgoedproducten, tot een financiële tool. De mens is te veel uit beeld geraakt en alle mooie architectonische foefjes om dat te verzachten, kunnen het euvel niet verhelpen: we ontwerpen steden en woningen voor het rendement, niet meer voor de gebruikers.

Woongeluk en spel

Eigenlijk zou de belangrijkste doelstelling bij gebouwen toch gewoon het woongeluk van de bewoners moeten zijn. Natuurlijk ook financieel realistisch, dat is logisch. Voor dit woongeluk zijn drie aspecten van belang (Juli ontwerp, 2020):

• verbinding voelen met je woonomgeving: gehechtheid en collectiviteit;
• invloed hebben op je woonomgeving: autonomie in combinatie met veranderbaarheid;
• wonen in een omgeving die je helpt gezond te leven: fysiek maar ook sociaal.

Lees hieronder het artikel: