expert interview

Ir. Robert Barnhoorn | directeur innovatiebureau Spark

Pim: "In mijn onderzoek naar geluk en gezondheid blijkt keer op keer dat naast een goed ontwerp ook innovatie belangrijk is; op het gebied van organiseren en financieren, maar ook op productniveau. Wij zijn hier in de bouw niet zo goed in. Tijd voor een interview met een expert op dit gebied."

Innoveren

Bij veel plannen waarin we oplossingen hebben verwerkt om meer gezondheid (bv gebruik van houten wanden), groen (bv dakterrassen, gevels) en geluk van de bewoners (bv ruimte voor contact met buurtbewoners) te realiseren, heb ik gemerkt dat die meerwaarde er vaak uitgesneden wordt. Vanwege angst voor de benodigde innovaties in het bouwproces, of de iets hogere kosten. Hierbij wordt dan voorbijgegaan aan de meerwaarde die het op de lange termijn oplevert.

Omdat in andere branches innovatie juist de standaard is, ben ik benieuwd of we hier interessante lessen uit kunnen leren en of die te vertalen zijn naar de bouwwereld. Ik spreek hierover met ir. Robert Barnhoorn, een van de directeuren van Spark design & innovation, het bekende product ontwerpbureau in Rotterdam. Ik ben benieuwd wat we als ontwerpers van gebouwen kunnen leren van innovatieve productontwerpers. En hoe we hun kennis en ervaring kunnen inzetten om de bouwwereld te innoveren. Zodat gezonde gebouwen voor gelukkige mensen steeds vaker écht gerealiseerd zullen worden.

“Ja” zeggen en “nee” doen

Robert herkent mijn schets van innovatie in de bouw: “Ja” zeggen op goede plannen, maar dan toch “nee doen” omdat men bang is voor de mogelijk hogere kosten en lagere winst. Hij beschrijft de processen die hij heeft meegemaakt met wat hij ‘dozenschuivers’ is gaan noemen: Bedrijven met een sterke focus op de korte termijn, op nu winst maken, op standaardisatie van hun product. Robert: “Het is heel moeilijk hen op de lange termijn gericht te krijgen, ze te laten innoveren. Ze zelfstandig te laten denken eigenlijk; over de langetermijn meerwaarde van vernieuwing, wat de behoeftes in de toekomst zijn en wat dan winst gaat brengen, in plaats van alleen te reageren op de spelregels van dit moment.”

De waarde van innovatie

Innovatie is eigenlijk de integrale aanpak van innovatie en design: ‘Wat willen we verbeteren?’ en ‘Waarom willen we dat verbeteren?’ met ‘Hoe gaan we dat realiseren?’. En vervolgens zoeken naar de juiste mix van technologie met een ‘wow-factor’, betaalbaarheid en opschaalbaarheid.

Met als resultaat een sterke combinatie van producten die toekomstbestendig zijn, aansluiten bij de behoeftes van de gebruikers, autoriteit geven, winst opleveren (in de productontwikkeling vaak ook via IP (Intellectual Property met royalties)), betaalbaarheid, schaalbaarheid, en toe te passen in vele landen. Dát is innovatie. Dat doen we weinig in de bouw.

Productinnovatie in de bouw

Wat gebeurt er dan wel in de bouw? Volgens Robert is er op dit moment met name veel te doen over sensoring, dataverzameling van gebouwgebruikers. Hij vertelt over een supersensor die Spark samen met de opdrachtgever heeft ontwikkeld voor het bedrijf Caspar.ai in Sillicon Valley. Dit high-tec domoticabedrijf verzamelt met behulp van camera’s en smart sensors data van bewoners, met als doel het beter kunnen faciliteren van het gebruik van het gebouw.

Robert geeft aan dat wij in Nederland nog best veel moeite hebben met dit soort data-verzameling maar dat dat in de USA en China heel anders ligt. In China wordt volgens hem intensieve monitoring door camera’s juist ervaren als een gevoel van veiligheid. In China geldt de eigen familie als veilig maar alles daarbuiten is moeilijk te vertrouwen. Tot de bezorgers van internetbestellingen toe. Camera’s helpen om dit toch te laten werken, om dat gevoel van veiligheid wel te creëren, ook met vreemden. In Amerika is men enthousiast vanwege het gemak dat het met zich meebrengt.

Holografie

Een andere interessante ontwikkeling in de vastgoedwereld waar Spark bij betrokken is, is toepassing van holografie. Spark ontwikkelde samen met Kalfire een high tec open haard met een sfeervolle holografische projectie, inbouwdiepte en bijhorende haardgeluiden. Nauwelijks van echt te onderscheiden, maar dan zonder de negatieve bij-effecten van een echte haard, zoals rookkanalen, houtgebruik, brandgevaar etc.

Internet of Things

Een andere innovatie die mogelijk interessant is voor de vastgoedsector is volgens Robert IoT (Internet of Things): apparaten die met elkaar communiceren via data en Artificial Intelligence. Algoritmes herkennen patronen en kunnen daarop reageren. Dit geeft mogelijk een interessante koppeling van diensten aan vastgoed.

Kansrijke innovaties in de bouw

Robert en ik zien wel de meerwaarde van een samenwerking van de productinnovatie branche en de bouwbranche. We filosoferen wat over mogelijke innovaties in de bouw:

  • Zorgtoepassingen, services en domotica om langer thuis te kunnen wonen
  • De trend van co-living ondersteunen met digitale tools of robots
  • Community building ondersteunen, onder meer om eenzaamheid tegen te gaan
  • Off the grid technieken voor lichte stedenbouw
  • Smart robots voor toepassingen als glasbewassing van hoogbouw
  • En tijdens dit schrijven herinner ik me de aanleiding van dit gesprek: innovatie in het bouwproces, zodat nieuwe en/of gezondere materialen (zoals houten wanden) wél toegepast worden.

Wordt vervolgd: inventariseren benodigde bouw-innovaties

Dit gesprek wordt vervolgd, spreken we af. We gaan samen inventariseren waar innovaties in de bouw nodig en mogelijk zijn. En hoe die gerealiseerd kunnen gaan worden, bijvoorbeeld door hun kennis van productontwikkeling en innovatie te combineren met onze kennis van vastgoedontwikkeling. Wij denken dat het oppakken van innovatie in de bouw eerder van nieuwe bedrijven moet komen dan van de bestaande spelers.

We gaan maar eens samen aan de slag, Robert en Spark!